Ngày 04/03/2019 vừa qua,  CEO VŨ VĂN – của ELSA Speak – đã có bài phỏng vấn chuyên sâu với trang tin Vator, một trang tin chuyên sâu cho các nhà khởi nghiệp tại Mỹ. Hồng Vũ đã có dịp chia sẻ thêm về ELSA, về khởi nghiệp, và tương lai của Trí Tuệ Nhân Tạo.

Điều gì đã truyền cảm hứng cho Vũ Văn thành lập công ty?

Tôi là VŨ VĂN – CEO CỦA ELSA Speak thành lập công ty vào khoảng cuối năm 2015 từ những kinh nghiệm cá nhân tôi có lúc đó. Tôi được sinh ra, lớn lên và theo học đại học ở Việt Nam, nên việc học tiếng Anh đã trở thành một phần quan trọng trong hành trình của tôi. Tôi sang Đan Mạch tu nghiệp vài năm và vào khoảng 10 năm trước tôi đến Mỹ để theo học MBA và bằng Thạc sĩ Giáo dục. Dù là tôi đã học tiếng Anh từ năm 5 tuổi và cảm thấy khá tự tin, những tháng đầu tại Mỹ tôi đã nhận ra tiếng Anh không còn là lợi thế của mình nữa, mà gần như trở thành trở ngại. Tôi rất thành thạo văn phạm (có lẽ còn tốt hơn người Mỹ bình thường) và có thể đọc viết rất rốt, nhưng nói và được người bản xứ hiểu là một thử thách lớn đối với tôi. Tôi cũng có nói trong các lớp học để đóng góp ý kiến của mình, nhưng cảm thấy bị làm ngơ. Sau khi việc này xảy ra nhiều lần, tôi quyết định đến hỏi bạn bè và các giáo sư để nghe nhận xét, và phát hiện ra rằng mọi người gặp khó khăn để hiểu được ý của tôi, trừ khi họ phải rất tập trung. Mọi người sẽ có xu hướng ghi nhận thực tế là tôi đang nói gì đó và rồi lại tiếp tục ý của họ, thay vì cố hiểu và làm rõ ý tôi. Tôi cũng có nhiều trải nghiệm không vui lắm khi bước vào các cuộc phỏng vấn mà mắc phải những lỗi khiến người hỏi muốn kết thúc ngay với tôi. Nhiều lỗi như thế đã giết chết sự tự tin của tôi. Tôi cảm thấy xấu hổ khi mọi người cứ phải hỏi lại để làm rõ ý tôi. Tôi bắt đầu tìm kiếm các giải pháp, và nhận ra rằng hầu hết đều tập trung vào Từ vựng và Văn phạm. Tôi có những người bạn sử dụng Youtube và Netflix để bắt chước cách nói, nhưng đây là cách học một chiều; nghĩa là, không có phản hồi. Các chuyên gia ngữ âm (speech therapist) có thể giúp cải thiện phát âm và giảm tính vùng miền trong cách nói của bạn thông qua cách học 1-1, nhưng chi phí rất đắt đỏ (khoảng 150 – 200 USD một giờ) và vì thế không phải là một lựa chọn khả dĩ cho đa số mọi người. Tôi cũng biết có nhiều bạn quốc tế phải chật vật với cùng một vấn đề như thế.

Khi tôi học xong Thạc sĩ Giáo dục và MBA, tôi có đi làm tại một tập đoàn tư vấn và gặp phải vấn đề tương tự, nên sau một vài năm làm tư vấn tôi quyết định bỏ lại công việc đó và bắt tay tìm kiếm một giải pháp sử dụng công nghệ dễ tiếp cận cho hàng tỉ người học tiếng Anh trên thế giới. Đó là lúc tôi tìm được ý tưởng sử dụng công nghệ nhận diện giọng nói như các sản phẩm Alexa, Google Home, và Siri đã rất thông minh nhưng chủ yếu để phục vụ người bản xứ. Công nghệ này có thể được ứng dụng một cách khác hẳn để giúp đỡ cho một cộng đồng khác, và đó là cách mà ELSA được tạo ra vào năm 2015. Ý tưởng này khởi điểm từ việc chúng tôi muốn mang đến những tính năng tương tự như một chuyên gia ngữ âm, nhưng thay vì vậy chúng tôi huấn luyện Trí Tuệ Nhân Tạo để làm được việc đó. Chúng tôi muốn A.I này có thể nghe mọi người nói tiếng Anh bất kể ngữ điệu và chỉ ra được những lỗi sai của họ, tương tự như cách một chuyên gia ngữ âm thường làm. Chúng tôi huấn luyện A.I để có thể đưa ra những hướng dẫn cụ thể như “bạn đặt lưỡi quá cao” hoặc “cần nhấn mạnh hơn vào âm tiết này”. Chúng tôi tự thu thập dữ liệu khổng lồ (big data) và huấn luyện cho A.I của mình (hơn là sử dụng API) để có thể phục vụ được mục đích mà tôi rất tâm huyết và tin rằng sẽ giải quyết được một vấn đề quan trọng trên thế giới.

Theo chị Vũ Văn , thị trường trọng điểm của ELSA là ở đâu?

Thị trường mục tiêu của chúng tôi là cộng đồng người học tiếng Anh trên thế giới, không quan trọng họ ở đâu. Như tôi đã chia sẻ, có hơn 1 tỉ người học tiếng Anh hiện nay. Kể từ khi ra mắt, chúng tôi vẫn luôn chú trọng vào một cộng đồng người học trưởng thành, nên những người ở độ tuổi 15 – 35 là đối tượng chính của chúng tôi hiện tại. Chúng tôi có người dùng từ hơn 100 quốc gia, nhưng kể từ khi ra mắt tại Việt Nam thì chúng tôi mở rộng được tầm ảnh hưởng của mình nhiều hơn.

Có bao nhiêu người đang dùng ELSA?

Chúng tôi hiện có hơn 4 triệu người dùng khắp thế giới.

Người dùng ELSA được gì với các mức học phí hiện tại?

Không phải ai cũng sẽ phải chi trả học phí, vì hiện nay, ứng dụng ELSA có 2 lựa chọn cho người dùng: miễn phí (free) và cao cấp (premium). Với lựa chọn miễn phí, người dùng sẽ được sử dụng đầy đủ nội dung và tính năng trong vòng 7 ngày sau khi tải về, sau đó sẽ bắt đầu trả phí theo hình thức đăng ký (subscription) để có thể tiếp tục sử dụng ứng dụng. Đối với lựa chọn premium, tuỳ thuộc vào gói học mà người dùng đăng ký, mức học phí 01 tháng sẽ dao động từ 3 đô la Mỹ đến 6 đô la Mỹ để có thể truy cập các nội dung cao cấp của ứng dụng. Chúng tôi hiện có hơn 1200 bài học về rất nhiều khía cạnh và thử thách khác nhau về kỹ năng phát âm và kỹ năng nói, với những phản hồi chuẩn xác và tuỳ theo từng người dùng.

Đường hướng tiếp theo của ELSA và của chị Vũ Văn là gì?

Một phần vốn sẽ được sử dụng để tăng khả năng Trí Tuệ Nhân Tạo, bởi vì có rất nhiều kỹ năng khác nữa liên quan đến phần Nói mà chúng tôi muốn giải quyết. Chúng tôi đã bắt đầu với phần phát âm nhưng cũng muốn giải quyết vấn đề về tốc độ (speed) và âm điệu (intonation) để giúp mọi người truyền đạt tốt ý tưởng của mình. Chúng tôi sẽ tuyển dụng thêm nhiều nhà khoa học A.I vào đội ngũ của mình và đang bắt đầu nghiên cứu để đưa vào vận hành các tính năng này. Chúng tôi cũng sẽ cải tiến sản phẩm nhiều hơn để mang tính kết nối cộng đồng hơn, giúp mọi người có thể học trong một nhóm. Cuối cùng, chúng tôi sẽ mở rộng ảnh hưởng của mình tại các quốc gia châu Á nơi mà chúng tôi đang có đà phát triển (ví dụ như Nhật Bản, Indonesia và Ấn Độ). Chúng tôi sẽ đẩy mạnh tại các quốc gia này bằng việc mở các văn phòng đại diện để hỗ trợ người dùng địa phương, mở rộng các hoạt động kinh doanh, và làm việc với các trường học cũng như công ty có thể sử dụng công nghệ của chúng tôi.

Chị đánh giá thế nào về Trí Tuệ Nhân Tạo sẽ thay đổi thế giới trong thế kỷ tới?

Tôi rất tin rằng bây giờ mới chỉ là thời điểm bắt đầu và Trí Tuệ Nhân Tạo sẽ tiếp tục thay đổi cuộc sống ở rất nhiều khía cạnh khác nhau. Một số công việc sẽ trở nên lỗi thời bởi A.I, và những công việc khác sẽ được tạo ra. Chúng ta sẽ có thể làm được những việc mà chúng ta chưa từng nghĩ tới; ví dụ 10 năm trước, một công nghệ như ELSA chưa chắc là hiện thực. Tôi tin rằng A.I sẽ thay đổi thế giới một cách tích cực bằng việc mang đến nhiều dịch vụ có thể tiếp cận dễ dàng hơn cho nhiều người với chi phí thấp hơn.

Chị Vũ Văn sẽ dành lời khuyên nào cho những nhà khởi nghiệp trẻ tương lai?

Trở thành một nhà khởi nghiệp là một công việc khó khăn hơn tôi tưởng rất nhiều khi tôi quyết định tạo ra ELSA, và giờ tôi tin là bạn thật sự cần phải có một sứ mệnh rõ ràng, hay Sao Bắc Đẩu, để giúp bạn vững vàng và bền bỉ trên hành trình chắc chắn sẽ chông gai đó.

Hơn thế nữa, nhà khởi nghiệp cần phải chú trọng đến việc liệu rằng công nghệ thực sự có thể được áp dụng để giúp ích cho người dùng hay không; sau tất cả thì hầu hết mọi người thường sẽ không trân trọng một công nghệ dù tối tân và tinh vi đến đâu trừ khi nó có thể được khai thác một cách nào đó để giúp cuộc sống của họ tốt hơn. Hãy bắt đầu với một vấn đề và tìm cách để sử dụng công nghệ giải quyết vấn đề đó, hơn là tạo ra một giải pháp và rồi quay lại đi tìm vấn đề.

Hành trình này đôi lúc sẽ rất cô đơn, đặc biệt khi bạn là nhà sáng lập. Vậy nên là hãy có cho mình những cố vấn giỏi, những người đã có kinh nghiệm về những việc đó. Bạn sẽ không thể tự mình tìm hiểu và làm mọi thứ, vì 99% kinh nghiệm bạn có sẽ gần như là mới toanh, và bạn sẽ thường chỉ có thể có chuyên môn ở một hoặc hai lĩnh vực. Bạn càng có nhiều cố vấn trong network của mình, bạn càng có thể học hỏi nhiều từ họ thay vì cố gắng tìm kiếm mọi thứ bằng sức lực của mình (vì thường chúng ta sẽ không thể làm được điều đó đâu) chia sẻ đến từ chị CEO – VŨ VĂN của ELSA Speak.